យល់ដឹង៖ ជាដំណាលតតាំងពី បុរាណរហូតមក យើងតែងសង្កេតឃើញ គេរៀបចំពិធីសែនក្រុងពាលី នៅតាមពិធីបុណ្យ ប្រពៃណីផ្សេងៗ ដូចជា ក្នុងពិធីបុណ្យបច្ច័យបួន ពីធីរៀបមង្គលការ ពិធីបុណ្យ ឡើងផ្ទះជាដើម។
ចូលរួមជាមួយពួកយើងក្នុង Telegram ដើម្បីទទួលបានព័ត៌មានរហ័ស
តើធ្លាប់ឆ្ងល់ទេថា តើពិធីបុណ្យក្រុងពាលី គេធ្វើឡើងដើម្បីអ្វី? ពិធីនេះ គេធ្វើឡើង ដើម្បីសុំ ម្ចាស់ទឹកម្ចាស់ដី ប្រារព្ធកម្មវិធី របស់គេឲ្យប្រព្រឹត្ត ទៅដោយសុខសប្បាយ មិនមានឧបសគ្គ អន្តរាយណាមួយ មករារាំង ឬមករំខានជាដើម។ ពិធីនេះទៀតសោត មានលំនាំជា ព្រហ្មញ្ញសាសនា ច្រើនជាង ព្រះពុទ្ធសាសនា បើទោះណាជាមាន អ្នកខ្លះ ព្យាយាមពន្យល់ បែបព្រះពុទ្ធសាសនា ក៏ដោយ។ នេះក៏ព្រោះតែ បើតាមជំនឿ ក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនា សុខ ទុក្ខ ឬថ្ងៃមង្គល និងអពមង្គល មិនមែនសំខាន់ ទៅលើពេលវេលា ឬម្ចាស់ទឹក ម្ចាស់ដី ទេវតាឥន្ទព្រហ្មណា ជាអ្នកផ្តល់ឲ្យនោះទេ តែគឺបានមកពី ការប្រព្រឹត្តប្រត្តិបត្តិ ដោយខ្លួនឯង ហើយនេះក៏ជា កត្តាសំខាន់កំណត់ សុខទុក្ខ មង្គល ឬអពមង្គល ដែលយើងតែងតែ បានឬជាទូទៅថាជា កម្មផលនេះផងដែរ។
ពិធីសែនក្រុងពាលីនេះ មានទាក់ទងទៅនឹង រឿងរាវខ្លះៗ ដែលមានក្នុង ព្រាហ្មសាសនាផង និងពុទ្ធសាសនាផង។ ក្នុងព្រាហ្មសាសនា មានរឿងតំណាលថា មានយក្សមួយ ឈ្មោះពាលី គ្រប់គ្រងលើទឹកដី ទាំងមូល ហើយតែងតែ ធ្វើបាបយាយី ដល់មនុស្សលោក។ ឃើញសភាពបែបនេះ ព្រះវិស្ណុបានក្រឡាខ្លួនជា មនុស្សតឿឈ្មោះ វាមរៈ មកស្នើសុំដីពាលី បីជំហ៊ានសំរាប់ជាជំរក ដល់មនុស្សលោក។ យក្សពាលីយល់ព្រមតាម សំណើរមនុស្សតឿ។ ព្រះវិស្ណុក្រលាខ្លូន យ៉ាងធំឈានមួយ ជំហ៊ានបានផែនដី មួយជំហ៊ានបានឋានសួគ៌ និងមួយជំហ៊ានទៀត បានដល់ស្ថានបាតាល។ ចាប់ពីពេលនោះមក មនុស្សលោកក៏បានសុខ រហូតតរៀងមក។
ក្នុងរឿងពុទ្ធសាសនា ក៏មានដំណាលថា ពេលដែលព្រះសមណគោត្តម អន្ទោលយកកំណើតជា ស្តេចស្វាខ្មៅមួយ ឯក្រុងពាលីជា ស្តេចស្វាស នៅមាត់ច្រកសមុទ្រ (បាងសមុទ្រ) ម្ខាងម្នាក់។ ក្រុមស្វាទាំងពីរ មិនត្រូវគ្នាទេ តែងប្រខាំគ្នាយកស្លាប់រស់។ ឃើញសភាព បែបនេះ ព្រះពោធិសត្វជា ស្តេចរបស់ក្រុមស្វាខ្មៅ ក៏អធិដ្ឋាន បារមីសុំអោយហោះរួច ហើយហោះទៅចុះចំ កណ្តាលហ្វូងស្វាស។ ដំណឹងនេះលឺដល់ ស្តេចស្វាស ហើយក៏កើតជាចិត្ត ខឹងក្រេវក្រោធជាខ្លាំងថា កន្លែងនេះមានតែអញជាធំ ហើយក៏ជួបនិង ស្វាពោធីសត្វ។ ស្វាពោធិសត្វបាននិយាយ អួតសរសើរថា ស្តេចស្វាសមានចិត្តសប្បុរស មិនបង្កជំលោះ មិនចងពៀរ ហើយបានសុំចងមិត្ត មេត្រីនិងគ្នា ចាប់ពីពេលនោះមក ស្វាទាំងពីរក្រុមបាន សុខសប្បាយនិងគ្នា លែងរំលោភព្រៃរកស៊ី ដូចមុនទៀតហើយ។ ស្តេចស្វាខ្មៅ និងស្តេចស្វាស ស្រលាញ់គ្នាណាស់។ ស្តេចស្វាស គោរពស្វាពោធិសត្វជាគ្រូ ហើយបានបួងសួង កើតជាតិណា កុំអោយផុតពី ការទំនុកបំរុងគ្នាទៅវិញទៅមក។
លុះកន្លងជាតិមក ស្តេចស្វាខ្មៅ បានត្រាសដឹងជា ព្រះសាម្មាសាម្ពុទ្ធ ជាស្តេចស្វាសកើតជា ស្តេចក្រុងពាលីសោយរាជ្យ នៅកណ្តាលចក្រវាឡ មានរូបរាងជា មនុស្សពាក់កណ្តាល ជាសត្វពាក់កណ្តាល គឺមានមុខមាត់ សំលៀកបំពាក់ជាមនុស្ស មានម្រាមដៃ ម្រាមជើង និងកន្ទុយជាស្វាស ហើយអួតអាងអំណាច ប្ញទ្ធានុភាព វាតទីយកទឹកដី ទ្វីទាំងបួន កាន់កាប់ទៀត។ ក្រុងពាលីមាន កូន៧នាក់ប្រុស៦នាក់ ស្រីម្នាក់ជាកូនពៅ ព្រះអង្គ បានចែកទឹកដី អោយកូនទាំង៧ នាក់គ្រប់គ្រង។ ឯនាងនាថវត្តី ជាកូនស្រីត្រូវបានគ្រប់គ្រង ជម្ពូទ្វីប ដែលចែកជា១៦នគរ ហើយបានរៀបចំ អភិសេកជាមួយស្តេចនាគរាជ ឈ្មោះជម្ពូបាបកាស។
ព្រះសាម្មាសាម្ពុទ្ធ បានយាងទៅប្រោសសត្វ នៅនគរទាំង១៦ ជាហេតុធ្វើអោយជម្ពូបាបកាស ខឹងក្រេវក្រោធ ខ្លាំងដោយយល់ថា ទឹកដីជម្ពូទ្វីបនេះ ជាកេរ្តិ៍ឪពុកក្មេកហេតុអ្វីក៏ ព្រះសមណគោត្តម មកបណ្តុះបណ្តាល ប្រជាជនយកទឹកដីរបស់អញ។ ជម្ពូបាបកាស យកទ័ពទៅច្បាំង តែនាង នាថវត្តី ឃាត់ចាំទៅទូល ព្រះបិតាសិន។ ពេលដឹងដំណឹង ក្រុងពាលីខឹងក្រេវក្រោធ មានតែអញជា អ្នកត្រួតត្រាលើ កណ្តាប់ដៃចក្រវាឡនេះ ម៉េចក៏មានសមណគោត្តម មកពីណា ដើរបណ្តុះបណ្តាល ប្រជាជន ត្រូវចាប់ខ្លួនយកទៅធ្វើ ទោសកុំអោយ អ្នកពួងយកតម្រាប់តាម។
ព្រះសាម្មាសាម្ពុទ្ធ ដឹងញាណថា ក្រុងពាលីខឹង ក៏បង្រួមផែនដី អោយពាលីមកដល់ឆាប់ ព្រោះស្តេចក្រុងពាលី បានសន្យាជួយសង្គ្រោះគ្នា តាំងពីមានកំណើត ជាស្តេចស្វាសមកម្លេះ។ ពេលក្រុងពាលី ជួបព្រះភ័ក្រព្រះសាម្មាសាម្ពុទ្ធ ក៏ធ្លាក់ទឹកចិត្ត រលាយរលត់ ទោសៈអស់រលីង ព្រោះព្រះអង្គបាននិយាយ ព្រះអង្គជាកូនមហាចក្រពត្រាធិរាជ្យ បើថាគាត់លោភលន់ ចង់បានទឹកដីរាជសម្បត្តិ មិនចេញមកបួសទេ ការមកនេះគឺ គ្រាន់តែប្រោសសត្វ អោយរួចផុតពីទុក្ខ ព្រះអង្គក៏សំដែងប្រាប់ ស្តេចក្រុងពាលី រឿងអតីតជាតិ ក្រុងពាលីដឹងខ្លួនក៏ គោរពព្រះពុទ្ធ ហើយសុំបួស ជាមួយព្រះពុទ្ធ។ ព្រះពុទ្ធប្រាប់ថា មិនអាចបួសបានទេ ព្រោះស្តេចក្រុងពាលីជា មនុស្សពាក់កណ្តាល ជាសត្វពាក់កណ្តាល ព្រះអង្គអាចជួយបានតែ អោយសីល៥ កម្មបទ១០ ធ្វើជាពូជ ទៅអនាគតប៉ុណ្ណោះ។ ស្តេចពាលីក៏បាន ទទួលសីល៥ ផ្ទាល់ពីព្រះអង្គ ហើយក្រាបទូលសុំពរ អោយឆាប់រួចពីជាតិដែល អាក្រក់ថោកទាបនេះ។ ព្រះអង្គសន្យានិង ប្រកាសដល់ ពួកបរិស័ទទាំងអស់ ឲ្យមានសទ្ធាជ្រះថ្លា ថ្វាយមហាទាន ឧទ្ទិសចំណែកកុសល ទៅជួយរំដោះទុក្ខ ស្តេចក្រុងពាលី។
ក្រោយមកពុទ្ធបរិស័ទ កាលណាត្រូវ ធ្វើបុណ្យទាន គេតែងតែឧទ្ធិស ចំណែកផល ជូនទៅក្រុងពាលីគ្រប់ៗគ្នា ជារៀងដរាបមក តាមបង្គាប់ ព្រះសាម្មាសាម្ពុទ្ធដែលទ្រង់ បញ្ញតិទុកអោយនោះឯង ក្រោយព្រះពុទ្ធទ្រង់ បរិនិព្វានពិធីនេះ ធ្វើច្របូកច្របល់ ហើយមាន រៀបសែនក្រុងពាលីរៀងមក ក្នុងពិធីផ្សេងៗ ព្រោះយល់ថា ស្តេចក្រុងពាលីជា អ្នកត្រួតត្រាលើទឹកដីទាំងមូល៕
ប្រភព៖ ក្បូនអាពាហ៍ពិពាហ៍ខ្មែរ, Tourist Guide 2003
រូបភាព៖ Internet
Bong I.T