អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រអង្គការណាសា មានការងឿងឆ្ងល់លើរូបរាងសណ្ឋានដីដ៏ចម្លែក ដែលលេចឡើងនៅប្រទេសរុស្ស៊ី

រុស្សី៖ នៅក្បែរដងទន្លេ Markha ក្នុងតំបន់អាក់ទិកស៊ីបេរី រូបរាងសណ្ឋានដីបត់បែនដូចជាពស់បានធ្វើឱ្យអ្នកវិទ្យាសាស្រ្តទាល់គំនិត មិនដឹងថាវាកើតឡើងមកពីអ្វី។

កាលពីដើមសប្តាហ៍នេះ អ្នកស្រាវជ្រាវរបស់អង្គការណាសាបានបង្ហោះរូបភាពផ្កាយរណបជាបន្តបន្ទាប់ នៃទេសភាពដីបត់បែនដ៏ចម្លែក នៅលើគេហទំព័ររបស់ទីភ្នាក់ងារ Earth Observatory។ ថតដោយផ្កាយរណប Landsat 8 អស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំ រូបថតទាំងនោះបង្ហាញពីដីនៅសងខាងដងទន្លេ Markha មានរាងបត់បែននិងមានស្នាមឆ្នូតខ្មៅនិងស ឆ្លាស់គ្នា។

ស្នាមឆ្នូតនេះអាចមើលឃើញនៅគ្រប់រដូវទាំងបួន ប៉ុន្តែវាមើលឃើញកាន់តែស្អាតក្នុងរដូវរងារ នៅពេលព្រិលសធ្វើឱ្យឆ្នូតទាំងនោះលេចឡើងកាន់តែច្បាស់។

អ្នកជំនាញមួយចំនួនបានផ្តល់ការពន្យល់ដល់អង្គការណាសា អំពីស្នាមឆ្នូតទាំងនោះ។ ការពន្យល់មួយត្រូវបានលើកឡើងថា តំបន់នេះដែលជាតំបន់ខ្ពង់រាបស៊ីបេរីកណ្តាលត្រូវដណ្តប់ដោយដីកក (permafrost) ប្រហែល9ភាគរយនៃរយៈពេលឆ្នាំទាំងមូល ទោះបីជាវាម្តងម្កាលរលាយអស់ក្នុងរយៈពេលខ្លីក៏ដោយ។

ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្របានរាយការណ៍នៅក្នុងការសិក្សាមួយ ដែលត្រូវបានចេញផ្សាយក្នុងខែមករាឆ្នាំ2003 ក្នុង Journal Science ថា បំណែកដីដែលបង្កក រលាយ បន្ទាប់មកកកម្តងទៀត អាចចេញជាឆ្នូតរង្វង់ ឬឆ្នូតចម្លែកៗ ហៅថា patterned ground។ ស្នាមឆ្នូតកើតឡើងដោយសារដីនិងថ្មប៉ះគ្នាក្នុងកំឡុងពេលវដ្តកក (freeze-thaw cycle)។  

ទោះជាមានទ្រឹស្តីនេះក៏ដោយ ក៏ patterned ground មួយផ្សេងទៀតគឺដូចជារង្វង់ថ្មនៃ Svalbard ប្រទេសន័រវេស នៅតែមានទំហំតូចជាងឆ្នូតដែលគេឃើញនៅស៊ីបេរីនេះដដែល។

ការពន្យល់មួយទៀតលើកឡើងថា វាអាចកើតឡើងដោយសារសំណឹក។ ឆ្នូតនេះស្រដៀងនឹងលំនាំ patterns នៅលើផ្ទាំងថ្មល្បាប់ដែលគេស្គាល់ថាជាដីស្រទាប់ layer cake geology។

លំនាំទាំងនេះកើតឡើងនៅពេលដែលព្រិលរលាយ ឬភ្លៀងធ្លាក់មកពីលើភ្នំចុះមកក្រោម បានធ្វើឱ្យដាច់បំណែកនៃថ្មល្បាប់ហូរចុះទៅក្រោមទៅជាគំនរ។ ដំណើរនេះបានធ្វើឱ្យដីល្បាប់មានរាងជាចំណិតស្រទាប់ៗ ដែលផ្នែកងងឹតគឺចោតជាង ឯភ្នែកភ្លឺគឺរាបជាង។ 

ប៉ុន្តែរហូតដល់តំបន់នេះអាចត្រូវបានសិក្សាយ៉ាងមុតមាំ វានឹងនៅតែជាចម្ងល់មួយរបស់ស៊ីបេរីដដែល៕