កន្លងទៅថ្មីៗ
ពាក្យ «ហានិភ័យ» ត្រូវបានយុវជន និងពលរដ្ឋនិយមប្រើប្រាស់ក្នុងន័យបារម្ភពីផលប៉ះពាល់អ្វីមួយ។
ថ្ងៃនេះ ខ្មែរឡូតនឹងនាំលោកអ្នកមកស្វែងយល់ពី «ហានិភ័យការងារ» និង «ហានិភ័យសង្គម»
វិញម្តង៖
១. ដូចម្ដេចដែលហៅថា ហានិភ័យការងារ (គ្រោះថ្នាក់ការងារ)?
ហានិភ័យការងារ ត្រូវបានចាត់ទុកជាគ្រោះថ្នាក់ការងារ។ វាគឺជាគ្រោះថ្នាក់ដែលធ្លាក់លើរូបរាយកាយកម្មករនិយោជិត ដោយសារការងារ ឬពេលធ្វើការ ទោះដោយហេតុយ៉ាងណាក៏ដោយ ហើយទោះមានកំហុសពីកម្មករនិយោជិត ឬគ្មានក៏ដោយ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត ត្រូវចាត់ទុកជាគ្រោះថ្នាក់ការងារដែរ ចំពោះគ្រោះថ្នាក់ដែលធ្លាក់លើរូបកាយកម្មករនិយោជិតក្នុងពេលដែលសាមីខ្លួនធ្វើដំណើរពីលំនៅស្ថានខ្លួនត្រង់ឆ្ពោះទៅកន្លែងធ្វើការ ឬវិលមកវិញដោយគ្មានឈប់ ឬដោយគ្មានវាងទៅណាផ្សេងជាប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន ឬក្រៅពីការងារដែលគេតម្រូវឲ្យទៅ។ ម្យ៉ាងទៀតជំងឺទាំងឡាយណា ដែលកើតឡើងទាក់ទងទៅនឹងការងារ (ជំងឺវិជ្ជាជីវៈ) ក៏ត្រូវចាត់ទុកជាហានិភ័យការងារដែលមានជាអាទិ៍៖ មុខរបរដែលប៉ះពាល់ជាមួយជាតិពុល ឬមានទំនាក់ទំនងទៅនឹងការងារ។ នេះបើតាមការបកស្រាយពីបេឡាជាតិរបបសន្តិសុខសង្គម។
២. ដូចម្ដេចដែលហៅថា ហានិភ័យសង្គម? ចូររៀបរាប់? មានគោលការណ៍គ្រឹះប៉ុន្មានចំណុច?
ហានិភ័យសង្គម គឺជាសំណុំនៃព្រឹត្តិការណ៍ដែលអាចនឹងកើតឡើងនាពេលអនាគតដោយឥតព្រៀងទុកជាមុនធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់សន្ដិសុខសេដ្ឋកិច្ចរបស់បុគ្គល។ ហានិភ័យសង្គមមានគោលការណ៍គ្រឹះ ០៥ចំណុចគឺ៖
កត្តាធម្មជាតិ
ក-ទាក់ទងទៅនឹងភូគសាស្ត្រ ដូចជាការរញ្ជួយផែនដី បន្ទុះភ្នំភ្លើង រលកយក្ស ដែលបណ្ដាល មកពីការរញ្ជួយផែនដីនៅបាតសមុទ្រ ការហូរច្រោះដីដែលបណ្ដាលមកពីភ្លៀងធ្លាក់ខ្លាំង។
ខ-ឧតុសាស្រ្ដ ដូចជាទឹកជំនន់ ខ្យល់ព្យុះ រន្ទះ អាកាសធាតុប្រែប្រួលក្ដៅខ្លាំង ត្រជាក់ខ្លាំង។
កត្ដាសង្គម
មានដូចជាការកើតកលយុគសង្រ្គាមក្នុងស្រុក ឬសង្គ្រាមឈ្លានពានពីបរទេស វិបត្តិនយោបាយច្បាប់ទម្លាប់នានានៅក្នុងប្រទេស រដ្ឋបាលទាក់ទងនឹងការចាត់ចែង និងការរៀបចំគោលនយោបាយរបស់ប្រទេស វិសមភាពសង្គម។
កត្តាគ្រួសារ
ការរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ជាកត្តាមួយធ្វើអោយមានបន្ទុកគ្រួសារ ហើយបន្ទុកនេះត្រូវបន្ដដល់កូនក្នុងជីវភាពរស់នៅប្រចាំថ្ងៃ ក៏ដូចជាទីជម្រកសម្រាប់ស្នាក់អាស្រ័យ។ ការចូលរួមវិភាគទានសង្គមមានជាអាទិ៍ ពិធីបុណ្យ ចូលរួមអាពាហ៍ពិពាហ៍។
កត្ដាសរីរៈសាស្ត្រ
ជំងឺ និងឧបទ្ទវហេតុផ្សេងៗ សម្រាកមាតុភាព ពិការភាព ទុព្វលភាព ជរាភាពនិងមរណៈភាពមេគ្រួសារជាដើម។
កត្តាវិជ្ជាជីវៈ
ក-អសន្ដិសុខមុខរបរ មានដូចជា វិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច កូដកម្ម ដាក់ប្រទេសក្នុងគ្រាអាសន្ន(Lockout) គ្មានការងារធ្វើ
ខ-គ្រោះថ្នាក់ការងារនៅកន្លែងធ្វើការ ធ្វើដំណើរពីកន្លែងធ្វើការទៅលំនៅស្ថាន និងវិលមកវិញ និងជំងឺវិជ្ជាជីវៈ៕