Spyware គឺជាកម្មវិធីមួយដែលអាចប្រមូលយកព័ត៌មានពីនរណាម្នាក់ ឬពីអង្គភាពណាមួយដោយមិនឱ្យពួកគេដឹងខ្លួនឡើយ ហើយក៏អាចបញ្ជូនព័ត៌មានទាំងនោះទៅកាន់អ្នកដទៃទៀតបានផងដែរ។ Spyware ចែកចេញជា ៤ ប្រភេទគឺ៖
ចូលរួមជាមួយពួកយើងក្នុង Telegram ដើម្បីទទួលបានព័ត៌មានរហ័ស- Adware: spyware ប្រភេទនេះវាតាមដានប្រវត្តិនៃកាប្រើប្រាស់ (History), ការរុករក (Search) និងការទាញយកកម្មវិធីរបស់អ្នកដោយមានគោលបំណងទាយថា តើផលិតផលឬសេវាកម្មណាដែលអ្នកចាប់អារម្មណ៍។
- Trojan: គឺជាកម្មវិធីមួយដែលមើលទៅហាក់ដូចជាមានភាពត្រឹមត្រូវមានសុវត្ថិភាព ប៉ុន្តែវាមានភារកិច្ចដូចជាផ្តល់សិទ្ធិចូលប្រើកុំព្យូទ័ររបស់អ្នកឬផ្ញើព័ត៌មានផ្ទាល់ខ្លួនទៅកុំព្យូទ័រផ្សេងទៀត (និយាយរួមគឺការលួចយកទិន្នន័យ)។
- Tracking cookies: តាមដានសកម្មភាពគេហទំព័ររបស់អ្នកប្រើដូចជាការ ប្រវត្តិនៃកាប្រើប្រាស់ (History), ការរុករក (Search) និងការទាញយកកម្មវិធីយកសម្រាប់គោលបំណងទីផ្សារ (វាក៏មិនខុសគ្នាប៉ុន្មានពី Adware ដែរ)។
- System monitors: spyware ប្រភេទនេះអាចចាប់យកអ្វីគ្រប់យ៉ាងដែលអ្នកធ្វើនៅលើកុំព្យូទ័ររបស់អ្នក។ System monitors វាអាច record រាល់ការវាយបញ្ចូលរបស់អ្នកដូចជា email, chat, website ដែលបានចូលមើល,..ហើយនឹងកម្មវិធីដែលអ្នកបានដំណើរការ។
Spyware ភាគច្រើនត្រូវបានគេប្រើសម្រាប់តាមដាន និងរក្សាទុកសកម្មភាពអ្នកប្រើប្រាស់ Internet និងបម្រើការផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម។
១. ផលប៉ះពាល់
ចំពោះផលប៉ះពាល់របស់ពពួក Spyware នេះគឺអាចអោយលោកអ្នកប្រឈមមុខនឹងពួក hacker ចូលមកលួចយកនូវរាល់ទិន្នន័យ ឬឯកសារផ្សេងៗនៅក្នុងកុំព្យូទ័ររបស់លោកអ្នក ធ្វើឱ្យល្បឿន Internet ដើរយឺត និងធ្វើឱ្យកម្មវិធីកំចាត់មេរោគមានបញ្ហា។ យើងអាចកំណត់សម្គាល់ថា Spyware មានផ្ទុកនៅក្នុងកុំព្យូទ័ររបស់យើងដោយឃើញមានទម្រង់ដូចខាងក្រោម៖
+Popup ads / Browser តែងតែ redirect
+ Home’s browser តែងតែផ្លាស់ប្តូរ
+ កុំព្យូទ័ររបស់លោកអ្នកតែងតែដើរយឺតខុសពីធម្មតា
+Bookmarks Toolbars ផ្សេងៗលេចឡើងលើ Browser
២. វិធីសាស្ត្រក្នុងការទប់ស្កាត់
លោកអ្នកអាចទប់ស្កាត់ Spyware ទាំងនោះដោយវិធីដូចខាងក្រោម៖
+ ប្រើប្រាស់ Firewall
+ ប្រើកម្មវិធីប្រឆាំងនឹង spyware
+ អាប់ដេត Browser របស់លោកអ្នកឱ្យបានញឹកញាប់
+ ប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះ Free download Software
+ កុំចុចលើ link ដែលផ្ញើមកដោយគ្មានអត្តសញ្ញាណច្បាស់លាស់
+ កុំចុចលើ Popup Ads
+ កុំបើក email ដែលផ្ញើដោយមនុស្សដែលអ្នកមិនដែលស្គាល់ ឬគ្មានប្រភពច្បាស់លាស់
+ ធ្វើការស្កេនកុំព្យូទ័ររបស់អ្នកឱ្យទៀងទាត់....៕