មេដឹកនាំអាស៊ីអាគ្នេយ៍៖ អាស៊ានត្រូវតែ "រួបរួម" ប៉ុន្តែ "បត់បែន" ក្នុងការប្រឈមមុខនឹងការគំរាមកំហែងពន្ធលោក Trump

អន្តរជាតិ៖ នៅថ្ងៃដំបូងនៃកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានលើកទី៤៦ នៅទីក្រុងគូឡាឡាំពួ មេដឹកនាំក្នុងតំបន់បានសង្កត់ធ្ងន់លើសារៈសំខាន់នៃការរួបរួមនៅក្នុងទិដ្ឋភាពពិភពលោកដែលផ្លាស់ប្តូរ។ ពីការដើរតួជាបំពង់តភ្ជាប់រវាងប្រទេសចិន និងមជ្ឈិមបូព៌ា ការអនុវត្តយុទ្ធសាស្ត្រឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិកដ៏ទូលំទូលាយ ដើម្បីបញ្ចូលប្រទេសប៉ាពួញូហ្គីណេជាសមាជិកថ្មី។

ទាំងនេះ គឺជាយោបល់ដែលមេដឹកនាំអាស៊ីអាគ្នេយ៍បានធ្វើឡើងកាលពីថ្ងៃចន្ទ ទី២៦ ខែឧសភានេះ ខណៈ បានប្រមូលផ្តុំគ្នានៅក្នុងកិច្ចប្រជុំពីរឆ្នាំដំបូងរបស់ ដើម្បីពង្រឹងសមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ (អាស៊ាន) ចំពេលមានភាពតានតឹងផ្នែកភូមិសាស្ត្រនយោបាយកើនឡើង។

ការគូសបញ្ជាក់លើសំណើផ្សេងៗគ្នា គឺជាការអំពាវនាវឱ្យច្បាស់លាស់សម្រាប់ក្រុមសមាជិកទាំង១០ ឱ្យរក្សាការរួបរួម ប៉ុន្តែអាចបត់បែនបាន នៅពេលដែលស្វែងរកដៃគូថ្មី និងវិធីដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមនានាដែលបណ្តាលមកពីការគំរាមកំហែងនៃការយកពន្ធរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក។

នាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ី លោក អាន់វ៉ា អ៊ីប្រាហ៊ីម បានថ្លែងសុន្ទរកថាបើក នៅកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានលើកទី៤៦ រយៈពេលពីរថ្ងៃថា អាស៊ានមាន “ភាពរឹងមាំ និងអំណាចបន្ត” ដើម្បី “ទប់ទល់នឹងព្យុះ” នៃភាពមិនប្រាកដប្រជានៃសេដ្ឋកិច្ចនៅក្នុងតំបន់។ លោក ដែលជាប្រធានប្តូរវេនអាស៊ានឆ្នាំនេះបានបន្តថា យើងសូមអរគុណចំពោះស្មារតីនៃមជ្ឈិមភាព និងភាតរភាពក្នុងចំណោមរដ្ឋសមាជិកអាស៊ាន ក្នុងការអាចរួមគ្នាបង្កើតរណសិរ្សរួមមួយក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមទាំងនេះ។

គួរបញ្ជាក់ថា ប្រទេសអាស៊ានស្ថិតក្នុងចំណោមប្រទេសដែលរងផលប៉ះពាល់ខ្លាំងបំផុតដោយពន្ធរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ដោយប្រទេសមួយចំនួនដូចជាកម្ពុជា និងឡាវបានដំឡើងពន្ធនាំចូល ៤៩ភាគរយ និង ៤៨ភាគរយរៀងៗខ្លួន មុនពេលប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោក Donald Trump បានប្រកាសផ្អាករយៈពេល ៩០ថ្ងៃលើពន្ធ "ទៅវិញទៅមក" លើការនាំចូលពីប្រទេសជិត៦០ និងសហភាពអឺរ៉ុបនៅថ្ងៃទី៩ ខែមេសា។

យើងត្រូវតែរក្សាប្រព័ន្ធពហុភាគី និងធានាថាគំរូសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាន-GCC (ក្រុមប្រឹក្សាសហប្រតិបត្តិការឈូងសមុទ្រ)-ចិន បន្តដើរតួនាទីដ៏មានអត្ថន័យក្នុងការបង្កើតអនាគតប្រកបដោយបរិយាប័ន្ន និងនិរន្តរភាពសម្រាប់តំបន់របស់យើង និងប្រជាជនរបស់យើង។ ​​ជាការបន្ត លោក អាន់វ៉ា ថាលោកបានសរសេរទៅលោក Trump ដើម្បី "ស្វែងរកការយល់ដឹងរបស់គាត់" ក្នុងការរៀបចំកិច្ចប្រជុំរវាងសហរដ្ឋអាមេរិកនិងអាស៊ានដែលមានគោលបំណងពិភាក្សាអំពីពន្ធគយនៅក្នុងស្មារតីនៃ "កណ្តាល" របស់អាស៊ាន។

អាស៊ាននឹង ធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះនៃកិច្ចប្រជុំកំពូលត្រីភាគីជាលើកដំបូងរបស់ខ្លួនជាមួយប្រទេសចិន និង GCC នៅថ្ងៃអង្គារនេះ ខណៈដែលប្លុកអាស៊ីអាគ្នេយ៍ស្វែងរកការទប់ស្កាត់ផលប៉ះពាល់ដែលអាចកើតមាននៃការយកពន្ធរបស់លោក Trump។

ភាពបត់បែនក្នុងការស្វែងរកដៃគូថ្មី ចំពេលមានការផ្លាស់ប្តូរឌីណាមិកពាណិជ្ជកម្ម

ព័ត៌មាន VietnamPlus បានរាយការណ៍ថា នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំកាលពីថ្ងៃចន្ទ នាយករដ្ឋមន្ត្រីវៀតណាម លោក Pham Minh Chinh បានសង្កត់ធ្ងន់ថា អាស៊ានត្រូវតែសម្របខ្លួន “បត់បែន និងប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព” ចំពោះរាល់ការផ្លាស់ប្តូរក្នុងទិដ្ឋភាពពិភពលោក។ ពិភពលោកកំពុងឆ្លងកាត់ការផ្លាស់ប្តូរយ៉ាងរហ័ស និងស្មុគ្រស្មាញ ដែលត្រូវបានសម្គាល់ដោយបន្ទាត់រាងប៉ូលនយោបាយ ការបែងចែកសេដ្ឋកិច្ច ការបែងចែកស្ថាប័ន និងវិសមភាពនៃការអភិវឌ្ឍន៍។

លើសពីនេះទៅទៀត អាស៊ានត្រូវតែពង្រឹងសាមគ្គីភាពផ្ទៃក្នុង រក្សាតួនាទីកណ្តាលរបស់ខ្លួន និងរក្សាទំនាក់ទំនងប្រកបដោយតុល្យភាពជាមួយមហាអំណាច ដោយប្រើប្រាស់ពេញលេញនូវយន្តការសហប្រតិបត្តិការដែលមានស្រាប់របស់ប្លុក។ ជាការបន្ត លោក Chinh បានអំពាវនាវឱ្យមានការប្រើប្រាស់កាន់តែមានប្រសិទ្ធភាពនៃបណ្តាញភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចរបស់អាស៊ាន រួមទាំងភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចទូលំទូលាយក្នុងតំបន់ (RCEP) និងបានជំរុញឱ្យមានវឌ្ឍនភាពក្នុងការបញ្ចប់កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីជាមួយដៃគូដូចជាកាណាដា។

នាឱកាសនោះ លោក Chinh ក៏បានលើកទឹកចិត្តឱ្យធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីដែលមានស្រាប់ជាមួយប្រទេសចិន និងឥណ្ឌា ដើម្បីជួយធ្វើពិពិធកម្មទីផ្សារ ផលិតផល និងសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់។

RCEP ដែលជំរុញដោយអាស៊ាន រួមមានសមាជិកទាំង ១០ របស់ប្លុកនេះ ក៏ដូចជាប្រទេសអូស្ត្រាលី ចិន ជប៉ុន កូរ៉េខាងត្បូង និងនូវែលសេឡង់។ វាគឺជាកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីដ៏ធំបំផុតរបស់ពិភពលោក ដែលរួមមានប្រហែល ៣០ភាគរយនៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប និងចំនួនប្រជាជនសរុបរបស់ពិភពលោក។

ប្រធានាធិបតីឥណ្ឌូនេស៊ី លោក Prabowo Subianto បាននិយាយថា លោកគាំទ្រការដល់ទីម័រខាងកើត ដើម្បីក្លាយជាសមាជិកអាស៊ានពេញលេញឱ្យបានឆាប់តាមដែលអាចធ្វើទៅបាន ហើយបានស្នើឱ្យប៉ាពួញូហ្គីណេ ចូលរួមនៅក្នុងប្លុកនេះផងដែរ។

កាលពីខែមីនា នាយករដ្ឋមន្ត្រីប៉ាពួញូហ្គីណេ លោក James Marape បាននិយាយថា ប្រទេសរបស់លោកអាចទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ពីកំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសជិតខាងអាស៊ីអាគ្នេយ៍របស់ខ្លួន ខណៈពេលដែលការបើក “ច្រករបៀងសេដ្ឋកិច្ច” សម្រាប់ប៉ាស៊ីហ្វិក នេះបើយោងតាមការចេញផ្សាយពីគេហទំព័រឌៀលីម៉ែល។

លោក Prabowo បន្តថា ខ្ញុំគិតថានៅក្នុងស្ថានភាពនៃភាពមិនប្រាកដប្រជានៃភូមិសាស្ត្រនយោបាយនាពេលបច្ចុប្បន្ន អាស៊ានកាន់តែរឹងមាំ យើងនឹងត្រូវបានគេឮកាន់តែច្រើននៅក្នុងសុន្ទរកថារបស់មហាអំណាច។ យើងដឹងឥឡូវនេះថាមានតែអ្នកដែលមានកម្លាំងប៉ុណ្ណោះដែលនឹងត្រូវបានគោរព។

នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ លោកស្រី Paetongtarn Shinawatra ក៏បានអំពាវនាវឱ្យមានឯកភាពក្នុងតំបន់ និងវិធីសាស្រ្តថ្មីៗ ដើម្បីទប់ទល់នឹងការផ្លាស់ប្តូរសកលលោក និងធានាបាននូវភាពធន់នឹងសេដ្ឋកិច្ច។ នេះបើយោងតាមគេហទំព័រសារព័ត៌មានថៃ The Nation។

លោកស្រី Paetongtarn បានព្រមានអំពី "ផលប៉ះពាល់យ៉ាងសំខាន់" នៃពន្ធគយរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ដោយនិយាយថា ពួកគេកំពុងរៀបចំឡើងវិញនូវសក្ដានុពលពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក និងកំពុងប្រឈមមុខនឹងទស្សនវិស័យសេដ្ឋកិច្ចរបស់អាស៊ាន។ លោកស្រី បានជំរុញឱ្យថ្នាក់ដឹកនាំប្លុកវាយតម្លៃឡើងវិញជាបន្ទាន់នូវយុទ្ធសាស្រ្តរបស់ពួកគេ និងជំរុញការរួបរួមក្នុងតំបន់ ដោយអំពាវនាវឱ្យមានបណ្តាញខ្សែសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់រួមបញ្ចូលគ្នា សមាហរណកម្មក្នុងតំបន់កាន់តែស៊ីជម្រៅ និងភាពជាដៃគូថ្មីដើម្បីរុករកទិដ្ឋភាពសេដ្ឋកិច្ចដែលប្រែប្រួល។

នាយករដ្ឋមន្ត្រីសិង្ហបុរី លោក Lawrence Wong បាននិយាយថា ពហុភាគីនិយម និងសកលភាវូបនីយកម្ម "កំពុងស្ថិតក្នុងការដកថយ" ជាមួយនឹងសំណួរអំពី "សណ្តាប់ធ្នាប់ពិភពលោកថ្មីនឹងមើលទៅដូចអ្វី។ លោក បានបន្តថា តម្លៃនៃវេទិកាអាស៊ានដែលមានស្រាប់ គួរតែត្រូវបានកែលម្អ ដោយសារពួកគេជួយជំរុញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ និងការសន្ទនា ​មធ្យោបាយ​មួយ​ដើម្បី​ធ្វើ​កិច្ចការ​នេះ​ គឺ​អនុវត្ត​ទស្សនវិស័យ​អាស៊ាន​ស្តីពី​ឥណ្ឌូ​ប៉ាស៊ីហ្វិក ឬ AOIP ក្នុង​ន័យ​ជាក់ស្តែង និង​ជាក់ស្តែង​៕

ប្រភព៖ CNA

ប្រែសម្រួលដោយ៖ MD-Angkor